Godina izlaska: 2008
Režija: Matteo Garrone
Scenario: Maurizio Braucci, Ugo Chiti, Gianni Di Gregorio, Matteo Garrone, Massimo Gaudioso i Roberto Saviano
Glumci: Toni Servillo, Gianfelice Imparato, Maria Nazionale, Salvatore Cantalupo, Salvatore Abruzese, Marco Macor, Ciro Petrone, Carmine Paternoster

Film čiju konstrukciju čine žrtve, bez heroja, bez glamura ili nečega sličnog, jedino što preostaje je surovost. Gomorrah je jedan od najboljih filmova koji se bave temom organizovanog kriminala. Zasnovan na romanu Roberta Saviana koji je prodan u preko 3 miliona primjeraka i radi kojeg je sam autor dobio smrtne prijetnje od nekoliko napuljskih „kumova“ i sada ni u wc ne može bez policijske pratnje.

Ukratko rečeno film opisuje kriminalne radnje napuljske Camorre, koja predstavlja najveći organizovani kriminalni sindikat Italije. Inače, Camorra je mnogo starija i više rasprostranjena nego neke druge mafijaški uređene kriminalne organizacije Italije, tipa Cosa Nostre i 'Ndranghete. Camorra(prevedeno sistem) je mašina koja pokreče većinu Talijanskog(i svjetskog) organizovanog kriminala i svega što dolazi uz njega. Toliko o Camorri, a sada nešto više o filmu. Krenimo ispočetka, knjigu koja nema linearan tok radnje scenaristi su pretvorili u pet različitih priča koje se ne preklapaju direktno, ali svaka od njih se dotiče jednog od aspekata Camorrinog socio-ekonomskog dometa: Od moralnih i materijalnih deformacija kroz koje prolazi haute couture krojač Pasquale, koji riskira svoj život za par trenutaka teško zarađenog profesionalnog poštovanja; preko Cire i Marca, dvojice Scarface wannabea osuđenih na propast; Don Cire, kurira propalih očiju koji je zadužen za isplatu „penzija“ porodicama onih koji su poginuli ili su u zatvoru za Camorru, do kvarenje predpubertetskog dječaka Tota koji očajno želi ući u „sistem“ i za kraj ostavljenog italijanskog box-office magneta Toni Servilla koji tumači Franca, specijalistu za rješavanje otrovnog otpada, tu je i njegov mladi protege, Roberto, filmova i savjest samog pisca.

Režiser, Matteo Garrone spaja ove priče umjetničkom osmišljenosću i neizbježnom brutalnošću, dok za muzičku podlogu stavlja napuljsku neomelodičnu muziku. Rezultat toga je žestoka, moderna priča o organizovanoj tiraniji i disorganiziranom ljudskom haosu. Opet ime filma ne predstavlja biblijsku Gomoru, ovdje nema Boga koji će kazniti one koji su griješili, za to je zadužen Garrone koji je kao i sam autor knjige uvidio jednu činjenicu, a to je da su grešnici južne Italije, tačnije grešnici regije Campania(u kojoj se film odvija) razvili jednostavan sistem kažnjavanja, a to je da uništavaju jedni druge, neki to čine redajući leševe, dok drugi hemijski zagađuju zemlju.

Prema režiseru inspiracija za filmovu epizodičnu strukturu, njegovo praćenje likova kroz svijet „bez da daje ikakav sud o njima“, je stigla direktno iz filma Roberta Rossellinija Paisan. Iako na prvi pogled ne izgleda tako, film u nekoliko scena poziva na neke od klasika talijanske kinematografije(scena spuštanja kipa sveca i scena beskrajne plaže koja biva okupna krvlju nekoliko trenutaka kasnije).

Sam grad Napulj je sastavljen od mnogih podzemnih pećina, starih i modernih tunela, katakombi i sl. koji se nalaze ispod tunela, kao da predstavljaju od strane crva izjedenu socijalnu i ekonomsku jabuku koju je Camorra ostavila iznad tla. Garrone vješto i klaustrofobično prikazuje i spaja oba sistema(podzemni i onaj iznad), stavljajući mnoge scene unutar crnih beskrajnih grotala(kao sceni inicijacije Totoa, koja izgleda tako da mu iz pištolja pucaju u prsa dok on nosi pancir, samim tim ostavljajući modricu metka), isto tako vežući ih za uske prijelazne mostiće prostrte između stanova koji podsjećaju na paukove mreže ispletene oko onih koji su umrli i onih koji će uskoro da umru(dileri i narkomani se skupljaju na jednom spratu dok sprat ispod njih nesmetano prolazi svadba). Još jedna od teritorija gdje Garrone često stavlja radnju su „crijeva“ beskrajnih podzemnih parkinga kroz koje kurir Don Ciro pokušava nesmetano da raspodjeli svoje pošiljke.

Uprkos tom cijelom vizuelnom naglašavanju na pećine, tunele, grobove i grobove u grobovima(od sakrivene prostorije iz koje adolescenti Ciro i Marco kradu oružje, do prostora koji sliči sanduku u kojem se Pasquale noću vozi kako bi radio u kineskoj fabrici odjeće), gotovo svo nasilje i devastacija se dešavaju u po' bijela dana, ograđena zidinama stambenih blokova ili na ivicama beskrajnih pustinja. U jednoj od tih pustinja srećemo Marca i Ciru, koji prvo ispucavaju automatsko oružje obučeni u donje rublje, da bi kasnije svjedočili njihovoj propasti u sličnom pustinjskom okruženju. A, Roberta(već pomenuta filmova savjest) vidimo kako dobija gajbu zemljom otrovanih breskvi(Robertov šef je stručnjak za rješavanje otrovnog otpada), koju baca, a slatkasto pokvarena aroma budi sjećanja na prijašnje plodove kinematografske „bašte zla“ (isušeni voćnjaci Chinatowna, nasmiješena kora narandže u ustima Marlon Branda u Kumu), a u Robertu budi savjest i iznenadno odbijanje Camorrinog stava prema pljačci italijanskog tla i duše. Tekst koji pročitamo po završetku filma nas čini još „optimističnijim“ i ukazuje na to u koje se sve pore Camorra uspjela uvući.

Šime