Radmilo Anđelković: Legija Ida
Helly Cherry
Druga knjiga o avanturama Svemirskih Cigana, ponajviše o avanturama najpoznatijeg i najuglednijeg među njima - Greja Svaruka Heninga - puno je ozbiljnija i slojevitija nego prethodna, zbirka priča Tabor na Kidisu. U toj smo zbirci upoznali desetak osnovnih likova i spoznali temeljne odnose i sustave vrijednosti u esnafu Svemirskih Cigana, najamnika sposobnih da za dobru cijenu pronađu bilo što u bilo kojem kutku svemira, držeći se pritom vlastitog kodeksa časti i uzajamno se nadmećući u sakupljanju sočnih priča.
U romanu Legija Ida Radmilo Anđelković je stvari postavio puno kompleksnije, avantura koju prolazi Grej Svaruk Hening (a od ostalih likova poznatih iz prethodne knjige ovdje se pojavljuje još jedino Vladimir Rom) puno je kompliciranija i opasnija, a stil pripovijedanja puno ozbiljniji. Duhoviti prekidi i predasi u fabularnim napetostima efektni su baš zato što asociraju na detalje iz prethodne knjige, no po općoj atmosferi ovaj roman kao da pripada drugom fantastičnom svijetu, pogotovo s opasnostima koje puno realnije mogu ugroziti živote i opstanak glavnih likova.
Početno poglavlje romana podastire osnove jednog prilično militariziranog međuzvjezdanog društva, a zaplet se naslućuje iz neobjašnjivih otmica odnosno nestanaka ljudi iz dostupnih i tome svijetu poznatih dimenzija. To polumilitarizirano ustrojstvo poznatog i dosegljivog svemira lagano trese paranoja od nepoznatih entiteta koji možda postoje izvan granica poznatog svemira, i koji su tom poznatom svemiru potencijalna prijetnja. Otmice pojačavaju tu paranoju, do tolikih razmjera da se upravo Greju Svaruku Heningu povjerava posao istražitelja. Jedini način da Hening dosegne dimenziju u kojoj se nalaze oteti je da i sam »dozvoli« da ga otmu, i tada se nađe, ne u jednom dotad nepoznatom svijetu, nego u dva.
Naime, već se u Taboru na Kidisu cyberpunk komponenta nametnula kao prilično važna za oslikavanje biotehnoloških značajki svijeta u kojem »žive« Svemirski Cigani. No, dok je u »normalnom« Heningovom svemiru cybertehnologija samo pomagalo biološkim ustrojstvima ljudskih organizama, u novootkrivenoj dimenziji čitav je jedan svijet virtualne naravi, koji neposredno dirigira ponašanja i uloge istih jedinki u drugom, fizičkom svijetu odnosno materijalnom dijelu novootkrivene dimenzije. Iako ga nametnuta kontrola uma u prvo vrijeme nakon otmice svladava, zahvaljujući svojim predispozicijama (on je, naime, višestruka ličnost, ali ne uslijed psihičke bolesti već je takvim stvoren, što genetskim inženjeringom, što biokibernetskim pojačanjima) Hening lavira između dva jednako neprijateljska svijeta, postupno pridobiva saveznike, sprečava jedan od najvećih svemirskih zločina ikada zamišljenih te razotkriva urotu koja, naravno, korijene ima upravo u svijetu iz kojeg je sam došao, među ljudima koji su ga na opasan put i poslali.
Izvrsna je SF-avantura roman Legija Ida, s mnogo maštovitih i originalnih žanrovskih rješenja. Preskakivanje iz svemira u svemir, baratanje mikro i makro dimenzijama, interakcija između virtualne i materijalne stvarnosti - sve su to izazovi u kojima se, zbog proste monumentalnosti takvih zamišljaja, lako izgubiti, ali u ovom su romanu svi takvi preskoci postavljeni logično, vjerodostojno te razumljivo čak i nepažljivijem čitatelju. Ako se u pričama iz zbirke Tabor na Kidisu Grej Svaruk Hening oblikovao kao simpatični svemirski mangup, u ovome romanu Hening je postao pravi svemirski heroj, i to vrlo kompetentan, s umijećem koje je svemirskim herojima najpotrebnije - svođenje faktora sreće na najmanju moguću mjeru. Za uspjeh je ipak potrebnija - genijalnost.
Davor Šišović
(Objavljeno u Glasu Istre, 27. studenog 2010.)
U romanu Legija Ida Radmilo Anđelković je stvari postavio puno kompleksnije, avantura koju prolazi Grej Svaruk Hening (a od ostalih likova poznatih iz prethodne knjige ovdje se pojavljuje još jedino Vladimir Rom) puno je kompliciranija i opasnija, a stil pripovijedanja puno ozbiljniji. Duhoviti prekidi i predasi u fabularnim napetostima efektni su baš zato što asociraju na detalje iz prethodne knjige, no po općoj atmosferi ovaj roman kao da pripada drugom fantastičnom svijetu, pogotovo s opasnostima koje puno realnije mogu ugroziti živote i opstanak glavnih likova.
Početno poglavlje romana podastire osnove jednog prilično militariziranog međuzvjezdanog društva, a zaplet se naslućuje iz neobjašnjivih otmica odnosno nestanaka ljudi iz dostupnih i tome svijetu poznatih dimenzija. To polumilitarizirano ustrojstvo poznatog i dosegljivog svemira lagano trese paranoja od nepoznatih entiteta koji možda postoje izvan granica poznatog svemira, i koji su tom poznatom svemiru potencijalna prijetnja. Otmice pojačavaju tu paranoju, do tolikih razmjera da se upravo Greju Svaruku Heningu povjerava posao istražitelja. Jedini način da Hening dosegne dimenziju u kojoj se nalaze oteti je da i sam »dozvoli« da ga otmu, i tada se nađe, ne u jednom dotad nepoznatom svijetu, nego u dva.
Naime, već se u Taboru na Kidisu cyberpunk komponenta nametnula kao prilično važna za oslikavanje biotehnoloških značajki svijeta u kojem »žive« Svemirski Cigani. No, dok je u »normalnom« Heningovom svemiru cybertehnologija samo pomagalo biološkim ustrojstvima ljudskih organizama, u novootkrivenoj dimenziji čitav je jedan svijet virtualne naravi, koji neposredno dirigira ponašanja i uloge istih jedinki u drugom, fizičkom svijetu odnosno materijalnom dijelu novootkrivene dimenzije. Iako ga nametnuta kontrola uma u prvo vrijeme nakon otmice svladava, zahvaljujući svojim predispozicijama (on je, naime, višestruka ličnost, ali ne uslijed psihičke bolesti već je takvim stvoren, što genetskim inženjeringom, što biokibernetskim pojačanjima) Hening lavira između dva jednako neprijateljska svijeta, postupno pridobiva saveznike, sprečava jedan od najvećih svemirskih zločina ikada zamišljenih te razotkriva urotu koja, naravno, korijene ima upravo u svijetu iz kojeg je sam došao, među ljudima koji su ga na opasan put i poslali.
Izvrsna je SF-avantura roman Legija Ida, s mnogo maštovitih i originalnih žanrovskih rješenja. Preskakivanje iz svemira u svemir, baratanje mikro i makro dimenzijama, interakcija između virtualne i materijalne stvarnosti - sve su to izazovi u kojima se, zbog proste monumentalnosti takvih zamišljaja, lako izgubiti, ali u ovom su romanu svi takvi preskoci postavljeni logično, vjerodostojno te razumljivo čak i nepažljivijem čitatelju. Ako se u pričama iz zbirke Tabor na Kidisu Grej Svaruk Hening oblikovao kao simpatični svemirski mangup, u ovome romanu Hening je postao pravi svemirski heroj, i to vrlo kompetentan, s umijećem koje je svemirskim herojima najpotrebnije - svođenje faktora sreće na najmanju moguću mjeru. Za uspjeh je ipak potrebnija - genijalnost.
Davor Šišović
(Objavljeno u Glasu Istre, 27. studenog 2010.)