Cixin Liu: The Dark Forest
Helly Cherry
Nakon fenomenalnog uspeha Hugo nagrađenog The Three-Body Problem, željno očekivana druga po redu knjiga Trisolarisa kao da pati od klasične boljke središnje knjige u trilogiji: na ničijoj zemlji između već malko potrošenog gambita i predaleke završnice, The Dark Forest jednostavno ne uspeva da održi niti tempo niti zaokruženost impresivne prethodnice.
Istini za volju, to ne znači da je The Dark Forest slab roman, jer on to nije. Ali jeste prisutna izvesna promena u stilu i tonu jednako, promena koja sasvim priliči jednom nadasve prolifičnom piscu kao što je Cixin Liu, no koja se ipak nije dala očekivati na osnovu prve knjige.
Prva knjiga nas je ostavila sa neminovnom invazijom i sofonima koji onemogućavaju ljudski progres na polju fizike i tehnologije uopšte. The Dark Forest glatko nastavlja tamo gde se po tom pitanju stalo, osvetljujući tmurnu situaciju iz nekoliko uglova: da, Zemlja ima 400 godina do invazije, ali zbog opsade sofona, izgleda da će malo šta efikasnog uspeti da za to vreme uradi. Sve glasnija struja eskapista nudi beg kao najsigurnije rešenje: potrpati glavninu najbitnijeg stanovništva na brodove i pobeći šta dalje od Zemlje, daleko pre no što se Trisolarci i približe istoj. Naravno, sofoni sa lakoćom sprečavaju taj plan na najefikasniji i najtragičniji mogući način. U naporu da osmisle odbranu koji sofoni neće uspeti da prepoznaju, zemaljske vlade biraju četvoricu strategičara u Wallfacer Project: ideja je tu bila da se iskoristi nesposobnost Trisolaraca da prepoznaju fenomen “netačne informacije”, ili prostije rečeno - laganja. Među tom četvoricom je i Luo Ji, kojeg je Ye Wenjie ohrabrila da razvije svoju teoriju kosmičke sociologije, i on upravo time postaje centralni lik The Dark Forestzapleta. Naravno, deo ljudske rase koji se priklonio Trisolarcima spremno kontrira tom planu, smišljajući strategiju kroz svoju Wallbreaker ekipu, koja uz podršku sofona uspeva da eliminiše jednu po jednu Wallfacer strategiju.
U kontrastu sa prvom knjigom, The Dark Forest ima izrazito manje plastične likove, što bukvalno znači da je Luo Ji jedini dovoljno pamtljiv, mada je i on prilično plošan i na momente neubedljiv. U istom kontrastu, The Dark Forest nudi zaplet koji je na momente toliko bizaran da naprosto ne uspeva da bude dovoljno uverljiv, čak ni uz ogromnu dozu suspendovane neverice kakvu palp ove vrste podrazumeva. Kao rezultat, naracija sve lakše skreće u stilski i književno naivan (a u nekim segmentima i poprilično traljav) pokušaj da se melodramom obezbedi čitalačka pažnja.
Ipak, čak i uz te manjkavosti, The Dark Forest je veoma zanimljiva knjiga, možda ponaviše zbog svetonazora koji je, recimo i to, ipak proizišao u jednom sasvim drugačijem istorijskom i kulturnom okruženju. Čak i u poređenju sa najdesničarskijom strujom anglosaksonskog žanra (a ta je baš sada prilično u fokusu oko Hugo nagrade), The Dark Forest na momente uspeva da ih ubedljivo nadmaši na terenu nacionalizma i šovinizma uopšte. Taj autorov svetonazor se naprosto ne može sakriti, čak i da jeste bilo pokušaja u tom pravcu. (A verovatno nije, bar što se autora tiče.)
Naravno, meni taj svetonazor niti je stran niti odbojan, ali biće zanimljivo videti reakcije svih onih koje je prva knjiga oduševila.
Kako bilo, i The Dark Forest uspeva da jednoj dobro poznatoj žanrovskoj temi priđe na nesumljivo svež i neistrošen način, nudeći pri tom mnoge dovitljive i originalne pristupe. Jedan od njih je i vickasto rešenje Fermijevog paradoksa koje Luo Ji ponudi kao sasvim prosto očiglednu činjenicu: “The universe is a dark forest. Every civilization is an armed hunter stalking through the trees like a ghost, gently pushing aside branches that block the path and trying to tread without sound. Even breathing is done with care. The hunter has to be careful, because everywhere in the forest are stealthy hunters like him. If he finds other life—another hunter, an angel or a demon, a delicate infant or a tottering old man, a fairy or a demigod—there’s only one thing he can do: open fire and eliminate them. In this forest, hell is other people. An eternal threat that any life that exposes its own existence will be swiftly wiped out. This is the picture of cosmic civilization. It’s the explanation for the Fermi Paradox.”
Lidija Beatović
Istini za volju, to ne znači da je The Dark Forest slab roman, jer on to nije. Ali jeste prisutna izvesna promena u stilu i tonu jednako, promena koja sasvim priliči jednom nadasve prolifičnom piscu kao što je Cixin Liu, no koja se ipak nije dala očekivati na osnovu prve knjige.
Prva knjiga nas je ostavila sa neminovnom invazijom i sofonima koji onemogućavaju ljudski progres na polju fizike i tehnologije uopšte. The Dark Forest glatko nastavlja tamo gde se po tom pitanju stalo, osvetljujući tmurnu situaciju iz nekoliko uglova: da, Zemlja ima 400 godina do invazije, ali zbog opsade sofona, izgleda da će malo šta efikasnog uspeti da za to vreme uradi. Sve glasnija struja eskapista nudi beg kao najsigurnije rešenje: potrpati glavninu najbitnijeg stanovništva na brodove i pobeći šta dalje od Zemlje, daleko pre no što se Trisolarci i približe istoj. Naravno, sofoni sa lakoćom sprečavaju taj plan na najefikasniji i najtragičniji mogući način. U naporu da osmisle odbranu koji sofoni neće uspeti da prepoznaju, zemaljske vlade biraju četvoricu strategičara u Wallfacer Project: ideja je tu bila da se iskoristi nesposobnost Trisolaraca da prepoznaju fenomen “netačne informacije”, ili prostije rečeno - laganja. Među tom četvoricom je i Luo Ji, kojeg je Ye Wenjie ohrabrila da razvije svoju teoriju kosmičke sociologije, i on upravo time postaje centralni lik The Dark Forestzapleta. Naravno, deo ljudske rase koji se priklonio Trisolarcima spremno kontrira tom planu, smišljajući strategiju kroz svoju Wallbreaker ekipu, koja uz podršku sofona uspeva da eliminiše jednu po jednu Wallfacer strategiju.
U kontrastu sa prvom knjigom, The Dark Forest ima izrazito manje plastične likove, što bukvalno znači da je Luo Ji jedini dovoljno pamtljiv, mada je i on prilično plošan i na momente neubedljiv. U istom kontrastu, The Dark Forest nudi zaplet koji je na momente toliko bizaran da naprosto ne uspeva da bude dovoljno uverljiv, čak ni uz ogromnu dozu suspendovane neverice kakvu palp ove vrste podrazumeva. Kao rezultat, naracija sve lakše skreće u stilski i književno naivan (a u nekim segmentima i poprilično traljav) pokušaj da se melodramom obezbedi čitalačka pažnja.
Ipak, čak i uz te manjkavosti, The Dark Forest je veoma zanimljiva knjiga, možda ponaviše zbog svetonazora koji je, recimo i to, ipak proizišao u jednom sasvim drugačijem istorijskom i kulturnom okruženju. Čak i u poređenju sa najdesničarskijom strujom anglosaksonskog žanra (a ta je baš sada prilično u fokusu oko Hugo nagrade), The Dark Forest na momente uspeva da ih ubedljivo nadmaši na terenu nacionalizma i šovinizma uopšte. Taj autorov svetonazor se naprosto ne može sakriti, čak i da jeste bilo pokušaja u tom pravcu. (A verovatno nije, bar što se autora tiče.)
Naravno, meni taj svetonazor niti je stran niti odbojan, ali biće zanimljivo videti reakcije svih onih koje je prva knjiga oduševila.
Kako bilo, i The Dark Forest uspeva da jednoj dobro poznatoj žanrovskoj temi priđe na nesumljivo svež i neistrošen način, nudeći pri tom mnoge dovitljive i originalne pristupe. Jedan od njih je i vickasto rešenje Fermijevog paradoksa koje Luo Ji ponudi kao sasvim prosto očiglednu činjenicu: “The universe is a dark forest. Every civilization is an armed hunter stalking through the trees like a ghost, gently pushing aside branches that block the path and trying to tread without sound. Even breathing is done with care. The hunter has to be careful, because everywhere in the forest are stealthy hunters like him. If he finds other life—another hunter, an angel or a demon, a delicate infant or a tottering old man, a fairy or a demigod—there’s only one thing he can do: open fire and eliminate them. In this forest, hell is other people. An eternal threat that any life that exposes its own existence will be swiftly wiped out. This is the picture of cosmic civilization. It’s the explanation for the Fermi Paradox.”
Lidija Beatović